Mens, werk en economie. Het moet in balans zijn. ‘We hebben er allemaal baat bij als we naar elkaar omkijken’, was de vaste overtuiging van Randstad-oprichter Frits Goldschmeding. Zijn Foundation borduurt voort op dat gedachtengoed. Programma’s en projecten binnen de Goldschmeding Foundation moeten bijdragen aan die balans. Driehoek in Dialoog is daar een voorbeeld van en ook Verdiepte Governance en het Bestuurlijk Beloningskompas maken er onderdeel van uit. In gesprek met Ricardo Copier, projectleider Menswaardige Economie bij de Goldschmeding Foundation: ‘Denken over hoe je leiding geeft aan een menswaardige onderneming, levert diepe gesprekken op.’
‘Natuurlijk was voor Frits Goldschmeding winst belangrijk. Maar winst was niet het enige. Hij wilde met Randstad naar meer kijken dan alleen financiële aspecten in de economie en zijn bedrijf. Mens, werk en economie in balans brengen. Binnen de Goldschmeding Foundation ondersteunen we daarom projecten die aantoonbaar bijdragen aan blijvende verandering in de manier waarop wij werken en samenwerken. Dat doen we via drie lijnen: inclusieve arbeidsmarkt, toekomstbestendig werk en menswaardige economie. De projecten worden financieel gedragen door de nalatenschap van Frits Goldschmeding. Het zijn vooral projecten waarbij we niet naar de korte maar vooral naar de lange termijn kijken. Het gaat om meervoudige waardecreatie en de maatschappij ondersteunen. Waarbij winst geen vies woord hoeft te zijn.’
‘Een van onze projecten is: “sociaal incasseren”. Incassobureaus zetten de schuld en niet de mens voorop met een botte benadering en aanmaningen tot gevolg. Dat kan ook anders. Bijvoorbeeld door bij een eerste gemiste betaling niet direct een aanmaning te versturen, maar opnieuw contact te zoeken. Het komt vaak voor dat mensen wel willen, maar niet kúnnen betalen. Naar die achterliggende reden kijken, levert beide partijen veel meer op dan directe escalatie. Een ander voorbeeld is Conscious Contracting. De manier waarop arbeidscontracten zijn opgesteld, draagt vaak niet bij aan het belang en welzijn van de betrokkenen. Contracten worden vaak ook niet begrepen door de nieuwe medewerker. Pas als je zo’n contract opstelt in een voor mensen begrijpelijke taal, ontstaat er veel meer gelijkwaardigheid. Conscious Contracting werkt onder andere met de branchevereniging in de schoonmaak. Het past bij de trend in de maatschappij: meer Rijnlands denken, meer oog voor mens en milieu. De Foundation helpt daarbij met onder meer praktijkprojecten en onderzoek.’
‘Driehoek in Dialoog past goed bij de Goldschmeding Foundation omdat het juist gaat om een menswaardige economie. De mens staat daar centraal in de onderneming. Het is een project met ook een breed draagvlak: werkgevers- én werknemersorganisaties staan er achter en doen mee. Samen zul je een invulling moeten geven aan de toekomst. Vragen die daarbij ook spelen zijn: hoe geef je nu leiding aan een menswaardige organisatie? Hoe richt je je governancemodellen daarop in? Het levert diepe gesprekken op.’
‘We hebben de Toolbox ontwikkeld en de basis op orde. En inmiddels zijn er pilots opgestart bij Haga Ziekenhuis, mboRijnland, Woonzorg Nederland, Fokker Technologies, Kuypers, ISS, ING en Randstad. We gaan bedrijven helpen hoe ze de dialoog in de driehoek goed kunnen voeren. Hoe kun je komen tot meervoudige waardecratie.’
‘Bestuurders en commissarissen in het bedrijfsleven ervaren spanning tussen hun persoonlijke idealen en organisatiebelangen. Dit belemmert effectieve besluitvorming die nodig is om maatschappelijke transities te versnellen. Voorbeeld: als je een corporate beursgenoteerde onderneming bent, word je geacht op de beurskoers te sturen. Maar past dat bij de idealen van een bestuurder kijkend naar zaken als duurzaamheid, CSRD en ESG? Op Nyenrode hebben we bijeenkomsten met bestuurders die ingaan op die vraag. Hoe kom ik als bestuurder ook hier in balans. We hebben al zes bijeenkomsten gehad waar we zo’n tachtig bestuurders hebben ontvangen. In 2026 gaan we nieuwe sessies organiseren. Veel bedrijven zitten in een transitie die onder meer vraagt om te investeren in duurzaamheid. Mag dat ten koste gaan van de winst? Dat soort vragen spelen dan. Wil en mag ik nu wel of niet zakendoen met Rusland of Israël? Leeruitkomsten van die sessies delen we ook in ons netwerk. Uitkomsten zijn voor ons ook weer input voor verder onderzoek. Verdiepte Governance geeft antwoord op transitiepijn en biedt transitievaardigheden. Los daarvan hebben we ook het Bestuurlijk Beloningskompas mede mogelijk gemaakt. Voor bijvoorbeeld Remuneratiecommissies. Het huidige beloningsmodel in organisaties is vaak gericht op kortetermijnresultaten, wat kan leiden tot besluitvorming die niet verantwoord of duurzaam is. De oriëntatie van de bestuurder moet van “alleen de aandeelhouder” naar “alle belanghebbenden”. Dit project moderniseert het beloningsmodel voor bestuurders, om langetermijndenken en maatschappelijke waardecreatie te bevorderen.’
Of in woorden van Frits Goldschmeding: ‘Stel jezelf niet centraal, maar stel de ander centraal. Dat is een belangrijk element van ons gedachtegoed, zo proberen we een betere samenleving te krijgen.’
==
Meer weten over de Goldschmeding Foundation en de nalatenschap van Frits Goldschmeding? Kijk hier.
Alle actualiteiten