4.4 Toekomstgericht in Dialoog
Kern
Om een gelijkwaardig gesprek te kunnen voeren, is het belangrijk dat de ondernemingsraad een goed beeld heeft van haar eigen strategische visie voor de organisatie. ‘Toekomstverkenning met Backcasting’ is een krachtige tool om de OR strategisch te positioneren binnen de driehoek. Het biedt een creatieve, gestructureerde werkvorm waarmee de OR een eigen strategische visie kan ontwikkelen. Door deze visie te verbinden aan concrete doelen, de achterban te betrekken en het gesprek met bestuur en toezicht te verdiepen, ontstaat meer wederzijds begrip, innovatie en draagvlak voor strategische keuzes. Dit sluit aan bij het belang van een proactieve OR die meedenkt over de lange termijn en zo een volwaardige gesprekspartner wordt in de driehoek.
Perspectieven
Deze tool kan in het bijzonder gebruikt worden door ondernemingsraden die meer regie willen pakken of aan de voorkant van vraagstukken te komen, door een eigen strategische visie te ontwikkelen die richting geeft aan het gesprek met de RvB en de RvC. Door zelf een visie te ontwikkelen, versterkt de OR haar positie. Dit voorkomt dat de OR alleen reactief is en zorgt ervoor dat zij het gesprek met bestuur en toezicht op inhoud kan voeren. De OR kan signalen uit de organisatie meenemen en vertalen naar strategische thema’s. De RvB en de RvC krijgen meer inzicht in de prioriteiten en zorgen van de OR en medewerkers. Dit leidt tot beter onderbouwde besluitvorming en meer draagvlak voor strategische keuzes. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor innovatie, wendbaarheid en een betere dialoog binnen de driehoek.
Inhoud
Voor het ontwikkelen van de eigen strategische visie, doorloopt de OR de volgende zes stappen:
Deze stappen zijn verder uitgewerkt in het werkboek voor een strategische visie van de OR.
Randvoorwaarden
Om deze tool te kunnen gebruiken is het van belang dat deelnemers bereid zijn om open en constructief mee te denken. Een veilige open en open sfeer waarin iedereen zijn of haar ideeën kan delen is daarom essentieel. Daarnaast kent de tool nog een aantal randvoorwaarden (do’s):
- Verbind de toekomstvisie aan concrete doelen en acties. Dit voorkomt dat de visie een papieren tijger blijft en zorgt ervoor dat de OR zich echt verbindt aan de strategie.
- Betrek de achterban. Vraag input van medewerkers over hun toekomstbeeld en vertaal dit naar de OR-visie. Dit vergroot het draagvlak en de betrokkenheid.
- Gebruik creatieve werkvormen. Dit stimuleert het denkproces en maakt het makkelijker om buiten bestaande kaders te denken.
Ook kent de tool een aantal valkuilen die je beter kunt vermijden (don’ts):
- Focus niet te veel op het heden, dit beperkt de creativiteit van de deelnemers
- Ga niet te snel: neem voldoende tijd voor reflectie en dialoog en besteed voldoende aandacht aan de vertaling van de visie naar concrete acties en doelen
- Voorkom dat leden te snel in haalbaarheid of details verzanden
Resultaten
Deze tool ondersteunt de OR bij het ontwikkelen van een heldere, gedeelde toekomstvisie die zij kan vertalen naar concrete doelen en acties. Concrete resultaten zijn:
- Het gesprek tussen bestuur, toezicht en OR wordt inhoudelijker en gelijkwaardiger.
- De OR wordt meer gezien als strategische partner, wat leidt tot meer invloed en waardering.
- Er ontstaat meer draagvlak voor strategische keuzes en innovatie binnen de organisatie.
Voorbeeld uit de praktijk
Aanvullen op basis van de ervaringen uit de pilots
Verwijzingen
Zie werkboek bij deze tool voor meer ideeën.